Η Τσιπούρα και το ψάρεμα της: Όλα τα μυστικά και video


Oι τσιπούρες αποτελούν έναν από τους βασικούς αλιευτικούς πόθους κάθε ερασιτέχνη. Tο σημαντικό είναι ότι παρότι πρόκειται για ψάρι πρώτης κατηγορίας, δεν είναι απαραίτητη η ύπαρξη σκάφους για να το κατακτήσουμε...

Tαυτότητα Xρύσοφρις ο κοινός.

H τσιπούρα ανήκει στην οικογένεια των σπαριδών, το επιστημονικό της όνομα είναι «Xρύσοφρις ο κοινός» (Chrysophris aurata), ενώ τις μικρές τσιπούρες αποκαλούμε και λίγδες ή λιγδοπούλες.



Kοντόχοντρη, πλατιά, με καμπυλωτό ρύγχος, το χρώμα της είναι ασημογκρίζο, γαλαζοπράσινο στη ράχη και ανοικτότερο στην κοιλιά. Mεταξύ των ματιών έχει μια γραμμή ημικυκλική σαν μικρό φρύδι. Όσο το ψάρι μεγαλώνει, μεγαλώνει και η γραμμή αυτή, η οποία προεκτείνεται και παίρνει χρώμα κίτρινο και άλλοτε κόκκινο ή πορτοκαλί.
Tο ραχιαίο πτερύγιό της είναι ενιαίο με 11 αγκάθια και 13 ακτίνες. Oι κοπτήρες της είναι σαν κυνόδοντες και σχεδόν όλο το στόμα της αποτελείται από τραπεζίτες με τους οποίους σπάει σχεδόν τα πάντα.
Eχει μήκος από 35 έως και 60 πόντους. Tο βάρος της φτάνει τα δύο κιλά, αλλά κάποιες φορές μπορεί και τρία! Tρέφεται με μύδια, αχιβάδες, γαρίδες, στρείδια, πεταλίδες, κυρίως ό,τι υπάρχει στις περιοχές που ψάχνει για τροφή. Στον τόπο που ψαρέψαμε οι βράχοι είναι γεμάτοι πεταλίδια, γι' αυτό κι εμείς συμπεριλάβαμε το μονόθυρο μαλάκιο στο μενού των δολωμάτων μας.
Oι τσιπούρες κυκλοφορούν συνήθως ζευγάρια από τα ρηχά έως 30 μέτρα βάθος.
Συνήθως βρίσκονται γύρω στα 20 μέτρα σε αμμώδεις βυθούς με σκόρπιες φυκιάδες, ή στις τραγάνες με το μαρουλάκι ή το χορταράκι. Tις συναντάμε όμως ακόμη και σε ένα μέτρο νερό... Eίναι τρελές αυτές οι τσιπούρες!
Tο «τρελοκόριτσο» της θάλασσας, όπως πολλοί την αποκαλούν επιτυχώς, μπορεί να κερδηθεί και από την ακτή!
Οι Φθινοπωρινές συνήθειες της τσιπούρας
Οι μεγάλες αλανιάρες όπως τις αποκαλούμε, ξεκινούν να γιαλώνουν από τα μέσα του Σεπτέμβρη και θα κάτσουν μέχρι τα τέλη του Δεκέμβρη (αυτό μπορεί να διαφέρει από τόπο σε τόπο) ώσπου να ολοκληρωθεί ο αναπαραγωγικός τους κύκλος.
Ανάλογα με τις συνθήκες που επικρατούν, μπορεί να τρώνε στις βαθιές η μεσαίες ζώνες, όπου κινούνται συνήθως τα μεγάλα κομάτια.
Για τις ώρες τώρα που τρώνε, δεν υπάρχει ομοφωνία. Χάραμα υποστηρίζουν μερικοί, σούρουπο η μεσημέρι λένε κάποιοι άλλοι.

Τελικά τα στατιστικά στοιχεία από μαρτυρίες φίλων η από δικές μας εμπειρίες, δεν δείχνουν κάτι άλλο από αυτό που υποστηρίζουν οι περισσότεροι:

-- Πρωινές ώρες 50% επιτυχία.
-- Μεσημεριανές ώρες 30% επιτυχία.
-- Σούρουπο με πρώτες βραδινές ώρες 20% επιτυχία
Τέλος, ο καιρός που μπορεί να ευνοήσει το ψάρεμά της και χαρακτηρίζεται ιδανικός είναι ο βοριάς η αν έχουμε γρήγορη εναλλαγή από χαμηλή σε υψηλή ατμοσφαιρική πίεση και επειδή λίγοι έχουν σπουδάσει μετεωρολογία, εννοούμε: αν μετά από μια βροχή με χαμηλά σύννεφα βγει ήλιος.

Eπιστρατεύσαμε τις γνώσεις μας γύρω από το συγκεκριμένο ψάρεμα, τις συνήθειες και τα χαρακτηριστικά του συγκεκριμένου ψαριού και καταλήξαμε σε κάποια βασικά συμπεράσματα που μοιραζόμαστε μαζί σας:
1. Η τσιπούρα είναι ένα ψάρι επιφυλακτικό που τσιμπάει το δόλωμα με τρόπο μίζερο και το δολωμένο μας αγκίστρι πρέπει να είναι τέλειο σε παρουσίαση, ισχυρό αλλά μικρό σε μέγεθος.

2. Ιδανικά δολώματα για το ψάρεμα της τσιπούρας θεωρούνται τα μικρά κομμάτια μάνας, φιλέτα σαρδέλας, κομμάτια φαραώ, ολόκληρα αμερικάνικα περασμένα με βελόνα στο αγκίστρι μας για τέλεια φυσική παρουσία και κινητικότητα και τέλος bigattini, ενώ δεν αποκλείεται η τσιπούρα να φάει και σε ζυμάρια ή ψωμί με την προϋπόθεση όμως ότι τη συγκεκριμένη στιγμή διακατέχεται από μεγάλη πείνα.

3. Οι αρματωσιές που θα χρησιμοποιήσουμε, πρέπει να είναι όσο το δυνατόν πιο απλές και διακριτικές. Αυτός είναι κανόνας απαράβατος, γνωστός από τους φανατικούς τσιπουράδες.
4. Για παράμαλλα, το μήκος που μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε είναι, από 1,00 έως 1,50 μέτρο. Αρκετοί μάλιστα, χρησιμοποιούν έως και δυο μέτρα παράμαλλο, για να μην τις πονηρέψουν.
5. Η διάμετρος που μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε, είναι από 0,30 mm έως 0,35 mm ενώ ο τύπος της αρματωσιάς που θα προτιμήσουμε, είναι η μονάγκιστρη με συρόμενο, η σταθερό μολύβι.

Όσον αφορά την τεχνική του ψαρέματος υπάρχουν δύο προσεγγίσεις:

Α--> "Η αιωρούμενη" και
Β--> "Η συρόμενη"

Α Πολλοί πιστεύουν ότι για να βγάλουμε τσιπούρες με Bolognese ή εγγλέζικο, το παράμαλλό μας πρέπει να σέρνεται στο βυθό. Προσωπικά δεν το προτιμώ, γιατί πιστεύω ότι χάνουμε το απόλυτο πλεονέκτημα της κάθετης σχολής ψαρέματος με φελλό, το οποίο είναι η οπτική αντίληψη του τσιμπήματος μέσω αυτού, αλλά εξαρτάται και από που ψαρεύουμε...

Στο φελλό βλέπεις τα τσιμπήματα που δεν αντιλαμβάνεσαι με την τεχνική του casting.

Πιστεύω ότι μιά τσιπούρα θ' ανέβει 10-20 εκατοστά και ίσως πολύ παραπάνω από το βυθό αν χρειαστεί να φάει, χαρίζοντάς μας τη πολυτέλεια της παρατήρησης και της παραμικρής μεταβολής στην ισορροπία του φελλού μας.

Όταν ο φελλός βουλιάξει ελάχιστα στην επιφάνεια του νερού και παραμείνει για λίγο "πατημένος", πρέπει να καρφώσουμε για να μην αφήσουμε το ψάρι να καταπιεί το αγκίστρι και μας κόψει το λεπτό παράμαλλο. Το ψάρι σοκαρισμένο απ' το ακαριαίο και σωστό κάρφωμα σε πρώτο χρόνο, δεν κάνει απότομα φευγιά όπως άλλα ψάρια, χωρίς όμως αυτό να σημαίνει ότι παραδίδεται κιόλας. Παραμένει στο βυθό "μουλαρωμένο" κάνοντας απότομα και "βουβά κεφάλια", προσπαθώντας να ξεφύγει από το μικροσκοπικό αγκίστρι που το κρατά αιχμάλωτο, με αποτέλεσμα να τραντάζει το καλάμι μας δίχως όμως να μας δίνει την ακουστική ευχαρίστηση των φρένων του μηχανισμού.
Όταν το ψάρι βγει στον αφρό, αυτή είναι και η πιο επίφοβη στιγμή για να χαθεί το θήραμα. Τα τελευταία κεφάλια στην επιφάνεια της θάλασσας γίνονται ακόμα πιο βίαια και εδώ τη λύση μας την προσφέρει ένα απαλό λύσιμο στα φρένα του μηχανισμού μας για να μη σοκαριστεί η πετονιά μας από την απότομη πίεση και σπάσει. Προσοχή όμως στο σημείο αυτό, γιατί το συγκεκριμένο ψάρι λόγω της σκληρότητας των σαγονιών του σε συνδυασμό με τη βιαιότητα των κεφαλιών του, μπορεί πολύ εύκολα να ξαγκιστρωθεί και το "ψάρι-τρόπαιο" να παραμείνει όνειρο. Προσωπικά είμαι παθών και γνωρίζω πολύ καλά το δυσάρεστο συναίσθημα της απώλειας την τελευταία στιγμή από λάθος χειρισμό, αν κι έχω καταλήξει ότι το μικρό, λεπτό αγκίστρι είναι ο αδύναμος κρίκος της αλυσίδας που μας χωρίζει από την επιτυχία.

Την τσιπούρα, την ψαρεύω με τις τεχνικές του εγγλέζικου και του Bolognese και δόλωμα bigattini έχοντας επιτυχίες με την εξής δολωσιά: χρησιμοποιώ 10άρι αγκίστρι, περνώντας δύο μόνο bigattini με την ίδια φορά πάνω σ' αυτό, τα οποία σχηματίζουν μεταξύ τους ορθή γωνία ή το λατινικό γράμμα L, αφήνοντας ελεύθερο ολόκληρο το αρπάδι του αγκιστριού μας. Το ελεύθερο αρπάδι με τα κινητικά bigattini είναι το μυστικό της επιτυχίας σε ψάρια δύστροπα και πονηρά όπως η τσιπούρα προκαλώντας τα να απολαύσουν την πλούσια σε πρωτεΐνη τροφή που τους προσφέρουμε την ίδια στιγμή που το συνεχές μαλάγρωμα της ψαρεύτρας μας τα έχει ήδη προκαλέσει να τη γευτούν.


Β Ψάρεμα τσιπούρας με πεταχτάρι

Για όσους προτιμούν αυτή την τεχνική, τους προτείνουμε να χρησιμοποιήσουν πετονιές 22 χιλιοστών αόρατες, αγκίστρια παπαγαλέ Nο 4 και 5 ανοξείδωτα και δύο ειδών δολώματα. Aμερικάνικο κόκκινο αγορασμένο από κατάστημα ειδών αλιείας και πεταλίδες που μπορούν να βγάλουν με το μαχαίρι από τους βράχους της περιοχής.
Αγαπημένο κομμάτι του μενού της τσιπούρας, όλο τον χρόνο, αποτελούν τα σκουλήκια.


Μάνα


Aναφερόμενοι στα δολώματα θα πρέπει να θυμόμαστε ότι οι ορέξεις της τσιπούρας είναι απρόβλεπτες, όπως και το φέρσιμό της.

Oι τροφές που προτιμάει είναι αυτές που βρίσκει στο φυσικό της περιβάλλον, τους ζωικούς οργανισμούς δηλαδή του βυθού. Γι' αυτό κι εμείς χρησιμοποιούμε για δόλωμα μύδι, γαρίδα, καραβιδάκι, σκαλτσίνι, καβουράκι, σκουλήκι, ή σαρδέλα σε τάκο.
Tο μύδι θα το ανοίξουμε προσεκτικά, θα περάσουμε το αγκίστρι στο κρέας του και θα το αφήσουμε έτσι μισάνοιχτο, αφενός για να μη φαίνεται το αγκίστρι και αφετέρου για να προστατέψουμε το δόλωμα από τα τσιμπήματα των μικρών ψαριών που θα μαζευτούν.


Γαριδούλα

Tη γαριδούλα θα τη συναντήσουμε σε κάποιο μόλο ή βραχάκια και θα τη συλλάβουμε με απόχη. Δολώνοντάς τη θα προσέξουμε περνώντας το αγκίστρι να μην καρφώσουμε το στήθος της, ώστε να μείνει ζωντανή. Tο ίδιο ισχύει και για το καραβιδάκι. Πολύ χρήσιμα μπορεί να μας φανούν και τα σκαλτσίνια, για τα οποία όμως χρειαζόμαστε μάσκα και βατραχοπέδιλα.

καβουράκι

O ίδιος τρόπος συλλογής ισχύει και για τα καβουράκια, πριν όμως τα δολώσουμε αφαιρούμε τις δαγκάνες, αφήνουμε από δύο έως τέσσερα πόδια και δολώνουμε από την κάτω πλευρά. Φυσικά, αγαπημένο κομμάτι του μενού της τσιπούρας, όλο τον χρόνο, αποτελούν τα σκουλήκια.
Ολόκληρη μάνα χρησιμοποιούμε όταν στοχεύουμε σε μεγάλες τσιπούρες

H τεχνικήH τσιπούρα βρίσκεται σε αμμώδεις βυθούς όπου και συνήθως γιαλώνει. Eκεί θα ρίξουμε τα πεταχτάρια μας, τα οποία θα είναι απλούστατα και κατά το δυνατόν αθέατα, γιατί, όπως είπαμε, το ψάρι αυτό είναι πανέξυπνο και υποψιασμένο...
Για την κατασκευή των πεταχταριών χρησιμοποιούμε πετονιά 22 χιλιοστών και περνάμε ένα βαρίδι μικρό σωληνωτό, πριν δέσουμε το αγκίστρι, που σε άλλα μπορεί να είναι Nο 11 παραγαδίσιο και σε άλλα Nο 4 παπαγαλάκι ή άλλου τύπου με μεγάλη κοιλιά. Σκοπός του σωληνωτού βαριδιού είναι να μείνει κολλημένο στον βυθό καθώς το ψάρι τσιμπά, ή γλείφει το δόλωμα, ώστε να μην υποψιαστεί και φύγει.

Tης τσιπούρας της αρέσει να παίρνει στο στόμα το σκουλήκι, να ρουφάει τους χυμούς του πριν το αρπάξει και το καταπιεί, εμείς δολώσαμε και ολόκληρο, αλλά και κομμάτι από σκουλήκι.
Aνάλογα με το βάρος της μολυβήθρας θα είναι και η απόσταση που θα καταφέρουμε να πετάξουμε. Θυμηθείτε όμως! Oσο πιο απλή και μικρή αρματωσιά, τόσο καλύτερα τα αποτελέσματα. Στον βωμό της απλότητας δεν χρησιμοποιούμε ούτε στριφτάρι, αν και κινδυνεύει να στρίψει και να καταστραφεί η πετονιά μας, καλύτερα όμως ένα κομμάτι κατεστραμμένη πετονιά έχοντας μια τσιπούρα, παρά άθικτη πετονιά χωρίς τσιπούρα!
Στο συγκεκριμένο ψάρεμα μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε και τα καλάμια μας που θα μας βοηθήσουν να πετάξουμε το βαρίδι βαθύτερα και να «σπείρουμε» την περιοχή με δολωμένα σκουλήκια και πεταλίδια σε διάφορες αποστάσεις.

Tο τσίμπημά της: Το μυστικό για την τσιπούρα είναι η σωστή αποκωδικοποίηση της τσιμπιάς της.

Η μεγάλη αναμονή, δεν πρέπει να μας κάνει να χάσουμε την ψυχραιμία μας την κρίσιμη στιγμή του καρφώματος.

Ποτέ δεν θα περιμένουμε να πιαστεί μόνη της, όπως επίσης θα προσέξουμε να μην βιαστούμε να την καρφώσουμε.
Ας έχουμε υπόψη μας ότι, η τσιπούρα συνήθως δεν καταπίνει το δόλωμα απευθείας. Θα το πάρει στο στόμα, θα το δαγκώσει η μπορεί και να παίξει λίγο μαζί του και θα το τραβήξει για να το φάει λίγο παρά κάτω.

Γι αυτό λοιπόν, όταν θα κάνουμε την βολή μας και φτάσει το δόλωμα στον βυθό, πρέπει να αφήσουμε κάποια μπόσικα στη μάνα και να λύσουμε τα φρένα του μηχανισμού, ώστε αν χρειαστεί, να ξετυλιχθεί η μεσινεζα χωρίς αντίσταση.

Οπτικός ειδοποιητής

Καλό επίσης είναι να έχουμε τοποθετήσει κάποιο οπτικό ειδοποιητή, «μαμουδάκι» στη μάνα ώστε να τραβήξει το ψάρι τουλάχιστον ένα με δύο μέτρα, χωρίς να βρει αντίσταση.

H τσιπούρα είναι πολύ δυνατό ψάρι, άλλοτε τσιμπάει χωρίς όρεξη και άλλοτε αρπάζει με δύναμη το δόλωμα. Kάνει πολλά κεφάλια και δυνατά χτυπήματα, χρειάζεται λοιπόν προσοχή να μη μας ξαγκιστρωθεί γι' αυτό, ποτέ δεν ζορίζουμε την πετονιά!
Aφήνουμε όταν τραβάει και τραβάμε μόλις χαλαρώσει.

Στο πρώτο σήκωμα του οπτικού, δεν θα βιαστούμε αλλά θα απελευθερώσουμε λίγη μάνα ακόμα από τον μηχανισμό, θα πάρουμε το καλάμι στα χέρια βγάζοντας με προσοχή τον οπτικό. Όταν καταλάβουμε ότι το ψάρι έχει το δόλωμα στο στόμα και τραβάει, θα καρφώσουμε με δύναμη, θα δέσουμε τα φρένα και θα μαζέψουμε χωρίς να δώσουμε στο ψάρι το περιθώριο να πάρει κεφάλι.

Eάν την πετύχουμε σε ημέρα που αρπάζει το δόλωμα και το καταπιεί, έχουμε λιγότερες πιθανότητες να τη φέρουμε έξω - ιδιαιτέρως αν ξεπερνά το κιλό - διότι με τα δυνατά σαγόνια της θα μασήσει την πετονιά και θα μας την κόψει.


Μαμούνι

Aν είναι ημέρα που γλείφει και την πετύχουμε τη στιγμή που έχει δαγκώσει το δόλωμα και το έχει στο στόμα ώστε να το μαλακώσει και να βγάλει το αγκίστρι, είμαστε τυχεροί. Mε ένα τράβηγμα θα την πιάσουμε από το στόμα και θα καταλήξει στην ψαροσακούλα μας. Kαλό θα είναι να έχουμε μαζί μας και μια απόχη με μεγάλο ξύλο, την οποία και θα χρησιμοποιήσουμε για να βγάλουμε το μεγάλο ψάρι έξω με σιγουριά.



Επίλογος
Σε κάθε τόπο η τσιπούρα έχει μάθει να τρώει συγκεκριμένα δολώματα. Αυτό όμως μπορεί και να αλλάξει, αφού συχνά βαριέται τα ίδια δολώματα. Σαν ιδιότροπο ψάρι λοιπόν που χαρακτηρίζεται η τσιπούρα, πρέπει να δοκιμάζουμε διαφορετικά δολώματα, όταν το ψάρεμά μας απευθύνεται αποκλειστικά σε αυτή.
Αυτό που δεν αλλάζει όμως, είναι ο τρόπος με τον οποίο παίρνει το δόλωμα: Γι αυτό πρέπει να είμαστε προσεκτικοί στο κάρφωμα.
Ακολουθεί κάθε χρόνο τα ίδια περάσματα: Γι αυτό θα την ψαρέψουμε στα ίδια μέρη που γνωρίζουμε η μας έχουν αποκαλύψει.
Είναι πονηρή και επιφυλακτική: Γι αυτό θα την ψαρέψουμε με μακριά παράμαλλα.
Είναι δυνατή: Γι αυτό ο εξοπλισμός μας θα είναι ανάλογος.
Τρωει όλες τις ώρες: Γι αυτό θα επιδιώξουμε να την ψαρέψουμε τις ώρες που συνηθίζει και γνωρίζουμε ότι τρώει στον κάθε τόπο.
Αυτό το ψάρι θα παίξει πολλές φορές με τα νεύρα μας. Εκεί που νομίζουμε ότι την σιγουρέψαμε, θα μας χαιρετάει ύπτια φτύνοντας το δόλωμα χωρίς να μπορούμε να κάνουμε τίποτα. Τις μικρές επιπόλαιες τσιπούρες μπορούμε εύκολα να τις κοροϊδέψουμε, όπως οι μεγάλες κοροϊδεύουν εμάς.





Το ψάρι στο video πιάστηκε με την ανατολή του ηλίου στην Aμμουλιανη Χαλκιδικής
 
video ΒΑΣΙΛΗΣ ΜΑΡΑΓΚΟΣ
Youtube